پخت نان یا تبدیل گندم به یک ماده خوراکی مکمل از دیرباز جزء دغدغه های روزمره مردم بوده است است و تنها در آسیا با تمدنی کهن در کلیه نقاط دنیا پخت نان ابتدایی با روشهای کاملا سنتی و تنورهای گلی انجام می شده است. البته سنن آیین متفاوت در ساخت این تنورها نقش داشته است در بعضی از نقاط تنور ها را شبیه به خورشید می ساختند.

  بعضی از تنور ها دارای دیواره های گلی و برخی دیگر دیواره هایی از جنس نمک داشتند طبیعتاً در کیفیت پخت نان تاثیرگذار بوده است.

 

مزایای تنور گلی یکی از مزایای تنور‌گلی‌حرارت غیر مستقیم که با ذغال ایجاد میشود و نان به صورت غیر مستقیم حرارت ذغال  و به صورت طبیعی پخته می شود نانی که به این صورت پخته می‌شود دارای عطر و طعم بهتری می باشد و برای دستگاه گوارش و هاضمه مفید تر می باشد ماندگاری این نوع آن ها بیشتر است چون همه مراحل پخت نان به صورت طبیعی و دستی انجام می گیرد نان تنوری طرفداران زیادی نسبت به نان است نان صنعتی دارد.

  یکی از نان ها نان کماج می باشد که مخصوص عشایر ایران است یکی از منطقه های معروف نان کماج روستای انارک می باشد که در آن عشایر نان کماج درست مي کردند. نان کماج با هر آتشی درست نمی شود آتش نان کماج با بوته بیابانی به نام‌ جفنه درست می شود. ‌این‌بوته ‌به ‌ذغال ‌تبدیل‌ نمی‌شود ‌برخلاف‌ آتش ‌کاه‌ چوب‌جنگلی که آتشپي ندارد.

 طرز پخت این نان به این صورت است که خمیر را مستقیم در داخل ذغال و  آتش گذاشته و پس از مدت زمان حدود ۳۰ دقیقه پخته می شود این نوع نان تا یک هفته ماندگاری دارد به دلیل زمان پخت و خوب پخته شدن آن می باشد.

 

  در پخت نان با روش های سنتی بعد از عمل آوردن خمیر آن را در یکی از دستگاه های متداول قرار داده تا بر اثر حرارت طبخ نان صورت گیرد

یکی از انواع روش های پخت نان به روش خانگی می باشد امروزه یکی از ضروری ترین کار ها پخت نان می باشد چرا که یکی از نیازهای مهم مردم تهیه نان می باشد.

 پخت نان در منزل کمتر انجام می شود به دلیل وجود زیاد نانوایی ها و انواع نان های به روش مکانیزه تهيه مي شود.

 يکي ازنان هایی که می توان در منزل تهیه کرد  نان همبرگر می باشد.

برای تهیه این نوع نان ما به یک عدد تخم مرغ و سه پیمانه آرد و سه چهارم پیمانه روغن یک قاشق مرباخوری شکر و یک قاشق غذاخوری خمیر مایه یک پیمانه آب ولرم  یک سوم قاشق مرباخوری نمک نیاز داریم روش پخت این نان در ابتدا نصف قاشق خمیر مایه را با شکر مخلوط می کنيم بعد آب را به آن کم کم اضافه می کنیم و با یک قاشق چوبی این مخلوط را به هم می زنیم. یک قابلمه بزرگ روی گاز می گذاریم تا آب آن کمی گرم می شود بعد این مخلوط را با ظرف خودش در آب می گذاریم تا با گرمای آب مواد بهتر با هم مخلوط بشود ظرف را از روي حرارت برمي داريم در ظرف  دیگر روغن تخم مرغ و باقی مانده خمیر را با هم مخلوط می کنیم نمک را به آن اضافه می کنیم اول اضافه می کنیم و به مدت ده دقیقه ورز می دهیم بعد به داخل کیسه فریزر قرار مي دهيم و می گذاریم داخل یخچال استراحت کند فر را در دمای ۲۰۰ درجه گرم می کنیم و کف سینی فر را کمی چرب می کنیم و کاغذ کف آن می گذاریم خمیر و به صورت چانه در می آوریم و مي گذاريم در فر  تا پخته شود

.

 

در ابتدا خمير مايه را با آب مخلوط مي کنيم . مي گذاريم کنار.آرد را با بیکینگ پودر و نمک مخلوط می کنیم و بعد از الک رد می‌کنیم. بعد از ده دقیقه خمیر ترش آماده شده حالت کف آلود به خود گرفته است وسط ظرف آرد را گود می کنیم. ماست و مایع خمیر ترش را اضافه می کنیم و یک قاشق غذاخوری روغن مایع را اضافه می کنیم مخلوط کردن و بعد حدود ۱۰ دقیقه ورز می دهيم خمیر را داخل ظرفی می گذاریم و روی آن کمی آرد بپاشید و روی آن را می پوشانیم و به مدت یک ساعت و نیم تا دو ساعت می گذاریم تا خمیر استراحت کند بعد از این مدت حجم خمیر دو برابر می شود روی خمیر را با دست فشار می دهیم تا کاملاً پف ‌آن بخوابد و بعد منتقل می کنیم به سطح آرد پاشی شده و بعد خمیر را تقسیم می کنیم به تکه هایي به اندازه یک نارنگی و در واقع چانه درست کنیم و هر تکه را گرد می کنیم وقتي که همه را آماده کردیم روی آن را پلاستیک می کشيم و برای ۱۵ دقیقه بماند برای باز کردن چانه  و با استفاده از یک وردنه  آن را پهن می کنیم و بعد از آن کنجد یا سیاه دانه اضافه می‌کنیم و اگر می‌خواهیم در داخل فر  آن را درست کنیم؛  فررا در دمای ۴۲۰ درجه فارنهایت گرم می کنیم .در خمير با یک چنگال سوراخ ایجاد می کنیم و بعد در داخل به مدت ۴ دقیقه‌ قرار می دهیم.بعد‌ازاین‌‌مرحله‌نان‌تافتون‌ما آماده‌ است.

از ديگر نان هاي خانگي مي توان به  نان: 

و... اشاره کرد .  

نان فانتزي 

نان فانتزي هم به آن دسته از نان ها مي گويند که ازلحاظ ظاهري شکل متفاوت تري نسبت به نان هاي ديگر دارد و لحاظ طعم و مزه نيز متفاوت است به دليل ترکيب مواد خاص نسبت به نان هاي معمولي دارد  و مي توان آن را در دسته ي نان هاي خانگي قرار داد. 

نان هاي متداول: 

اين نوع نان ها به دليل فراواني پخت به آنها نان هاي متداول مي گوييم .در پخت بيشتر اين نان ها از کنجد استفاده مي شود.مانند: 

نان سنگک

نان بربري

 نان تافتون 

نان لواش 

نان باگت